بسیج و بسیجی در کلام مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

 دفاع از جمهوری اسلامی، مهم‌ترین اهداف بسیج است مردمی کردن امنیت مهم‌ترین شاخص اهداف امنیتی است؛ بصیرت مهم‌ترین عامل در نظام دفاعی همه‌جانبه جمهوری اسلامی به شمار می‌رود؛ آگاهی مسلمانان مهم‌ترین شاخص نظام دفاعی همه‌جانبه اسلام است؛ نقش محوری در دفاع مقدس مهم‌ترین دستاورد بسیج به شمار می‌آید؛ روحیه یأس مهم‌ترین آفت برای بسیج است؛ کسب آمادگی مهم‌ترین اصل از اصول بسیج است. بسیج به دلیل فراگیر و مردمی بودن و نقش حساس در تعاملات اجتماعی، سیاسی، نظامی و امنیتی ایفا کردن در کانون توجه قرار دارد؛ لذا سازمان‌های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و نظامی نیز که در تعامل با بسیج قرار دارند، نیاز به شناخت کارکرد بسیج در ابعاد مختلف و به‌ویژه بعد مربوط به خود رادارند. اهداف فرهنگی، تربیتی بسیج مهم‌ترین اهداف است؛ دفاع از جمهوری اسلامی، مهم‌ترین اهداف بسیج است مردمی کردن امنیت مهم‌ترین شاخص اهداف امنیتی است؛ بصیرت مهم‌ترین عامل در نظام دفاعی همه‌جانبه جمهوری اسلامی به شمار می‌رود؛ آگاهی مسلمانان مهم‌ترین شاخص نظام دفاعی همه‌جانبه اسلام است؛ نقش محوری در دفاع مقدس مهم‌ترین دستاورد بسیج به شمار می‌آید؛ روحیه یأس مهم‌ترین آفت برای بسیج است؛ کسب آمادگی مهم‌ترین اصل از اصول بسیج است.

الف) بسیج، چه هست؟

بسیج یعنی: مجموعه بهترین عناصر یک کشور. (بیانات سال 1386- ص 158). بسیج نماد حضور ملی و مقاومت ملی و آگاهی یک ملت است؛ آن‌هم آگاهی همراه با تحرک، همراه با معنویت و همراه با اخلاص. (بیانات سال 1384- ص 152). بسیج یعنی حرکت عظیم ملت ایران، همراه با آگاهی؛ احساس آمیخته با عقلانیت؛ حرکت و عمل آمیختهٔ با مبنای فکری؛ عمل‌گرایی همراه با آرمان‌گرایی و دیدن افق‌های دوردست. (بیانات سال 1384- ص 152). لُب و لباب و مظهر خالص و کامل این حرکت هم حرکتی که از اول انقلاب تا امروز در جهت ایجاد یک بنای رفیع اجتماعی مبتنی بر هدایت دین و انگشت اشاره قرآن، در کشور ما انجام می‌گیرد، تداوم همان حرکت ائمه (علیهم السّلام) است از اول انقلاب تا حالا، بسیج بوده است (07/ 09/ 1384). آنجایی که بسیج بود، روحیه و معنویت هم بود؛ طبعاً ایستادگی و مقاومت هم بود و براثر آن‌همه، پیروزی هم نصیب می‌شد. یعنی حضور بسیج؛ یعنی جوانان با اخلاص. (بیانات سال 1384- ص 152). جوان های کم‌سال تا پیران کهن‌سال در آن [بسیج] شرکت دارند. (بیانات سال 1384- ص 152). زن و مرد، در آن [بسیج] حضور دارند. (بیانات سال 1384- ص 152). همه اقوام ایرانی، همه اصناف گوناگون ملی در سطوح مختلف فکری از انسان‌های نخبه برجسته ممتاز در میان اهل علم و دانشجویان تا جوان‌های فعال و پُرشور صحنه‌های دیگر، همه در بسیج جمع‌اند. (بیانات سال 1384- ص 152). هسته‌های علم و معرفت و سیاست، انجمن‌های گوناگون [انجمن‌های اسلامی، جامعه اسلامی، جنبش عدالت‌خواهی، بسیج دانشجوئی، ده‌ها مجموعه جوان، که با نام های گوناگون در دانشگاه‌ها، در دبیرستان‌ها مشغول فعالیتند؛ هر کدام از این‌ها یک برگ زرین برنده‌ای هستند از تلاش ملت ایران؛ این‌ها را باید تقویت کنیم. این می‌شود بسیج یک ملت (09/08/1386). بسیج، یعنی حضور بهترین و بانشاط‌ترین و باایمان ترین نیروهای عظیم ملت، در میدان‌هایی که برای منافع ملی و برای اهداف والا، کشورشان به آن‌ها نیاز دارد. (بیانات سال 1379- ص 106). بسیج، یعنی نیروی کارآمدِ کشور برای همه میدان‌ها. (بیانات سال 1377- ص 184). بسیج یعنی: به صحنه آمدن و به میدان آمدن. چه میدانی؟ میدان چالش‌های حیاتی و اساسی. (بیانات سال 1384- ص 88). آن‌وقتی هم که هویّت ملی و سیاسی یک ملت مورد مناقشه قرار می‌گیرد؛ جای به میدان آمدن است. (بیانات سال 1384- ص 88). آن‌وقتی هم که به فرهنگ و اعتقادات و باورهای ریشه‌دار یک ملت، اهانت می‌شود و آن را تحقیر می‌کنند؛ جای به میدان آمدن است. (بیانات سال 1384- ص 88).

از بزرگ‌ترین مسئولیت‌های یک مجموعهٔ بسیج در کشور، این است که از هویّت ملی و دینی پاسداری می‌کند؛ و باید پاسداری کند. (بیانات سال 1380- ص 157). بسیج در یک کشور، معنایش آن زمره‌ای است که حاضرند این پرچم افتخار را بر دوش بکشند و برایش سرمایه‌گذاری کنند؛ که آسان‌هم نیست. (بیانات سال 1379-ص 106). طبیعی است که عناصر «بسیج»؛ یعنی همان نیروی عظیمِ خروشان و زبده ملت مؤمن، در مقابل دشمن و ایادی او می‌ایستد. (بیانات سال 1374- ص 118). بسیج، یعنی متن ملت و همه آحاد مؤمن و یک حقیقت گسترده در تمام زوایای جامعه. (بیانات سال 1374- ص 117). بسیج یعنی متن مردم؛ آن مردمی که می‌توان امید دفاع از انقلاب را از آن‌ها داشت. این مردم، کجا هستند؟ این مردم، در اداره و مدرسه و دانشگاه و حوزه و دکان و...هستند. (بیانات سال 1369- ص 305). بسیج، یعنی مجموعهٔ آحاد ملت؛ آن‌هایی که می‌توانند دفاع کنند. (بیانات سال 1369- ص 337). بسیج معنایش این است که دستگاه‌های مسئول کشور برای باز کردن گره‌های بزرگ، برای برداشتن قدم‌های بلند و برای دفاع از کشور، فقط به سازمان‌های رسمی و دولتی تکیه نکنند. در جنگ، ما سازمان‌های مسلّح نیرومندی داریم؛ ارتش و سپاه راداریم؛ اما آن روزی که میدان دفاع از مرزهای کشور یا از استقلال کشور یا از سربلندی کشور مطرح باشد و باز بشود؛ این فقط سازمان‌های رسمی نیستند که وارد میدان می‌شوند؛ بلکه آحاد ملت به این‌ها کمک می‌کنند و وارد میدان می‌شوند؛ همچنان که در طول این بیست سال در دوران جنگ و قبل از جنگ و بعد از جنگ، وارد شدند. (بیانات سال 1379- ص 106). بسیج، آن روز از مرزهای نظامی جغرافیایی کشور دفاع کرد و در میدان رزم، توانست خود را نشان دهد؛ اما مگر مرزهای دفاعی انقلاب، فقط به مرزهای جغرافیایی منحصر می‌شود؟ (بیانات سال 1380- ص 157). بسیج، یعنی کلّ نیروهای مؤمن و حزب اللّهی کشور ما. اینکه امام گفتند «بسیج بیست‌میلیونی، یعنی این. (بیانات سال 1369- ص 314).بسیج یعنی همین پایگاه‌های مقاومت. (بیانات سال 1369– ص 313).

ب) بسیج، چه نیست؟

بسیج مرز سِنّی نمی‌شناسد؛ بسیج مرز جنسی نمی‌شناسد؛ بسیج مرز صنفی و مرز جغرافیایی و قومی نمی‌شناسد. (بیانات سال 1384- ص 152). بسیج حدّ و مرز ندارد. (آذر 1382). بسیج، عبارت از چند هزار آدم در هر شهر نیست. (بیانات سال 1369- ص 314). شما مردم را به چند قشر تقسیم کنید. در میان این‌ها، آدم‌های ازکارافتاده هست، آن‌ها هیچ؛ آدم‌های لاابالی هست، آن‌ها هیچ؛ آدم‌های کم انگیزه هست، آن‌ها هیچ؛ بچه‌های کوچکِ نرسیده به حد انگیزه هستند، آن‌ها هیچ؛ سروته قضیه را که زدید، آن لُبّ مطلب، بسیج است. (بیانات سال 1369- ص 305). بسیج، نیروی خاصی در قبال نیروهای دیگر نیست. یعنی این‌طور نیست که ما بگوییم یک نیروی زمینی داریم، یک نیروی هوایی داریم، یک سپاه‌داریم، یک ارتش داریم، یک بسیج هم داریم. اگر این‌طور بگوییم، بسیج را کوچک کرده‌ایم (01/09/1369). درست است که ما در سپاه، اسم این نیرو را نیروی مقاومت گذاشتیم؛ اما معنایش این نیست که این نیرو، عِدل نیروهای دیگر است. این، در شکل سازمانی است. حقیقت قضیهٔ بسیج، بیش از این‌هاست. (بیانات سال 1369- ص 305). وقتی می‌گوییم «بسیج»، مراد ما فقط یک مجموعه نظامی و مُلبّس به لباس نظامی و آموزش‌های نظامی نیست. (بیانات سال 1384- ص 231). بسیج لزوماً یک سازمان نظامی نیست؛ یعنی حتماً سازمان نظامی نیست. بسیج، یعنی مردم. من هم ممکن است عضو بسیج باشم؛ اما نظامی نیستم. (بیانات سال 1377-ص 47). بعضی کسان خیال می‌کنند که «بسیج» یک سازمان نظامی، مثل سازمان‌های نظامی دیگر یعنی ارتش و سپاه است؛ این خطاست. (بیانات سال 1377- ص 184). بسیج، یک سازمانِ تشخّص رزمی- مثل دیگر سازمان‌ها- نیست. (بیانات سال 1374- ص 117).

تبیین مفهوم بسیجی:

همه نیروهای مؤمنِ پرانگیزه باشور با توان در جامعه اسلامی اعم از زن و مرد، عضو بسیج‌اند. توقع شما از بسیج، کمتر از این است؟ (بیانات سال -1368-ص 305). کلّ نیروهای مؤمن و حزب اللهی کشور ما، بسیج محسوب می‌شوند؛ تا چشم دشمنان کور بشود! (بیانات سال 1369- ص 314). آن عنصر دلسوزی که کشور را متعلق به خود می‌داند؛ (بیانات سال 1386- ص 40). آینده را وابسته به تلاش خود می‌داند؛ (بیانات سال 1386- ص 40). نگران است؛ چون صاحب‌خانه است. (بیانات سال 1386- ص 40)/. هر جوانی که بداند و بفهمد و بخواهد که درراه استقلال و آزادی و آبادی کشورش تلاش کند؛ و نقش و مسئولیت بر عهده بگیرد. (برداشت از بیانات سال 1386-ص 149). عنصر مؤمن انقلابی علاقه‌مند به سرنوشت میهن، علاقه‌مند به سرنوشت کشور و یک فرد فداکار. (بیانات سال 1371- ص 78). بسیج یعنی همین نیروهای جوان و پُرشور. (بیانات سال 1369– ص 313). همین جوانانی که در طول تاریخ ما از اول اسلام تا امروز، نظیرشان را به این زیادی در هیچ دوره‌ای نداشته‌ایم. (بیانات سال 1369– ص 313). همین جوانانی که در عین جوانی و شور جوانی، به‌جای اینکه مثل جوانان بی‌درد و جوانان معمول همه مناطق عالم، دنبال عیش و عشرت و عیاشی باشند؛ دنبال احساس تکلیف و خدمت به خلق و تلاش و کار برای آرمان‌ها و هدف‌ها و دفاع از اسلام‌اند. (بیانات سال 1369– ص 313). همین جوانانی که با قرآن مأنوس‌اند. (بیانات سال 1369– ص 313). همین جوانانی که نماز و عبادتشان، پدران و مادران پیر را به شگفتی و تعجب وادار می‌کند. خانهٔ هر شهید که پا گذاشتیم؛ اغلب پدران و مادران آن‌ها گفتند که ما دین را از این جوانمان یاد می‌گرفتیم! (بیانات سال 1369– ص 313).

تبیین مفهوم فراگیرشدن بسیج

همت ما، عشق ما، امید ما این است که این مجموعه (بهترین عناصر یک کشور) فراگیر باشد؛ همه افراد این ملت بزرگ را در بر بگیرد. (بیانات سال 1386- ص 159). بسیج درواقع عبارت است از همه ملت، الا ما شذّ و ندر، یا الا ما خرج (02/06/1384). بسیج، یعنی مردم. غیرازاین است؟...آن لُبّ مطلب، بسیج است. (بیانات سال 1369- ص 305). وقتی می‌گوییم «بسیج»، مراد ما فقط یک مجموعه نظامی و مُلبس به لباس نظامی و آموزش‌های نظامی نیست؛ بلکه بسیج، یعنی مجموعه انسان‌هایی که نیروی خودشان را به میدان می‌آورند تا در جهاد عمومی کشور و ملتشان، در جهت رسیدن به قله‌ها، فعال باشند و با آن‌ها همکاری کنند و در کارشان سهیم باشند. (بیانات سال 1384- ص 231). بسیج را نباید در نیروی مقاومت بسیج، خلاصه کرد. نیروی مقاومت بسیج، با فعالیت و ابتکار و حضور خود، مانند لوکوموتیوی است که قطار عظیم بسیج ملت ایران را، به‌پیش می‌راند؛ بنابراین دامنه بسیج، خیلی وسیع‌تر از نیروی مقاومت بسیج است (21/08/1380). ما...یک بسیج عظیم ملی هم داریم که در تمام بخش‌ها و قشرها هستند؛ ممکن است این‌ها داخل نیروی مقاومت بسیج هم نباشند (21/08/1380). در میان جوانان، هر کس که این احساس مسؤولیت و این احساس علاقه به اهداف را، همراه با اخلاص در وجود خود حس می‌کند، او بسیجی است؛ چه در نیروی مقاومت باشد، چه نباشد؛ چه رسماً کارت بسیج گرفته باشد، چه نگرفته باشد (29/07/1379).

منبع پایگاه اطلاع رسانی حوزه